Nauczanie synchroniczne czy asynchroniczne – jakie wybrać?

Synchroniczne i asynchroniczne formy nauczania – to jeden z podstawowych podziałów metod e-learningu. Czym się one od siebie różnią? Jakie korzyści wynikają ze stosowania każdej z nich? W jaki sposób łączyć je ze sobą? Sprawdź!

Zacznijmy od krótkiego wyjaśnienia, czym różnią się od siebie wymienione formy przekazywania i zdobywania wiedzy. W przypadku e-nauczania synchronicznego zajęcia odbywają się w ustalonym czasie rzeczywistym. Oznacza to, że uczestnicy szkolenia oraz nauczyciel uzyskują dostęp do danego narzędzia e-learningowego (np. platformy edukacyjnej) w tym samym momencie i biorą udział w lekcji. Można powiedzieć, że uczniowie i nauczyciel muszą się „zsynchronizować”, aby nauka mogła się odbywać. Przykłady metod zaliczających się do nauczania synchronicznego to: webinar, audiokonferencja, dyskusja na czacie, konsultacje przez komunikator, wirtualna tablica.

W przypadku e-learningu asynchronicznego uczeń może uczyć się bez utrzymywania bieżącego kontaktu z trenerem, a z materiałami szkoleniowymi zapoznaje się w dowolnym czasie. Jako przykłady takich metod można wymienić: dyskusję na forum, komunikację poprzez pocztę elektroniczną, podcasty, wykonywanie zadań samodzielnie przez uczestników (np. wypracowanie, blog, portfolio).

Plusy i minusy każdej z metod

Oczywiście, każda z tych form nauczania ma swoje plusy i minusy, przy czym warto od razu zaznaczyć, że w większości plusy jednej mają swoje odzwierciedlenie w minusach drugiej (i na odwrót). Tutaj przyjrzymy się jedynie zaletom i wadom z punktu widzenia uczestników szkoleń, ale oczywiście każdy z tych rodzajów e-learningu ma także swoje lepsze i gorsze strony dla prowadzącego, organizacji czy ze względu na posiadane możliwości technologiczne.

1. „W grupie raźniej” vs „samotna nauka”

E-learning synchroniczny w większym stopniu przypomina tradycyjne, stacjonarne formy nauczania. Ta forma pozwala na kontakt z prowadzącym w czasie rzeczywistym, a często również obserwowanie jego zachowania i reakcji, jeśli zapewniony jest przekaz obrazu (np. w przypadku wideokonferencji). Często  możliwe są także interakcje i rozmowy z pozostałymi uczestnikami kursu, w trakcie których otrzymujemy szybką informację zwrotną do swoich wypowiedzi. E-nauczanie synchroniczne daje zatem namiastkę prawdziwych rozmów z innymi ludźmi. Sprawia to, że jesteśmy bardziej zmotywowani do formułowania wypowiedzi i podejmowania działań. Ponadto metody nauki i komunikacji synchronicznej w większym stopniu niż te asynchroniczne pozwalają nam poczuć się częścią społeczności edukacyjnej, a to również samo w sobie motywuje do regularnego i aktywnego uczestnictwa w kursie.

Dla kontrastu stosowanie wyłącznie metod asynchronicznych w nauczaniu może sprawiać, że uczestnicy mają poczucie „izolacji” i samotności podczas przechodzenia procesu uczenia się. Oczywiście, można stosować asynchroniczne metody komunikacji, takie jak forum czy poczta, jednak ze względu na to, że uczestnik nie spodziewa się szybkiej reakcji ze strony innych osób, kontakt ten może być mniej satysfakcjonujący.

2. Szybkość reakcji prowadzącego na potrzeby użytkowników

Tu znowu punkt dla szkoleń synchronicznych. W ich przypadku prowadzący może szybko zareagować i odpowiedzieć na pytania czy wątpliwości użytkowników oraz zapewnić im niezbędną pomoc. W przypadku szkoleń w pełni asynchronicznych reakcja ta jest odroczona, co może demotywować do kontynuowania nauki. Modyfikowanie kursu w trakcie jego trwania również jest łatwiejsze przy stosowaniu metod synchronicznych, co sprawia, że szkolenie takie można lepiej dopasować do pojawiających się na bieżąco potrzeb uczestników.

3. Swoboda wyboru czasu nauki

Czy wszyscy uczestnicy Twojego szkolenia są w stanie uczestniczyć w nim o określonej porze? Jeśli nie, warto wziąć pod uwagę metody asynchroniczne do jego przeprowadzenia. Jedną z często wymienianych zalet tej formy e-nauczania jest to, że uczestnik ma możliwość uczenia się we własnym tempie i w wygodnym dla siebie czasie. Z drugiej strony cecha ta może być rozpatrywana jako minus. Dlaczego? Metody asynchroniczne wymagają silniejszej motywacji i samodyscypliny od uczestnika niż nauczanie synchroniczne. Brak „rygoru czasowego” może sprawić, że osoba będzie odkładać czas na zapoznanie się ze szkoleniem w nieskończoność. Oczywiście, można i warto stosować w takich szkoleniach deadline’y na wykonanie zadań, co zwiększy szansę na ukończenie procesu nauki przez wszystkich uczestników.

4. Czas na zapoznanie się z informacjami

Jak już zostało wyżej wspomniane, metody asynchroniczne mają tę zaletę, że uczestnik może uczyć się we własnym tempie. Jest to szczególnie istotne w przypadku trudnych i złożonych informacji. Osoba ucząca się może zapoznawać się z treściami dowolną liczbę razy, w zależności od swoich potrzeb. Co więcej, ma również szansę poświęcić więcej czasu na sformułowanie własnej opinii w danym temacie czy odpowiedzenie innemu uczestnikowi.

5. Konieczność posiadania niezawodnego dostępu do Internetu

Planując szkolenie synchroniczne on-line (np. webinar) powinniśmy wziąć pod uwagę to, że każdy jego uczestnik musi mieć dostęp do stałego i stabilnego łącza internetowego. Co prawda często pojawia się możliwość utrwalenia przebiegu zajęć (np. zapisania wideokonferencji), jednak i tak zazwyczaj pozbawia to uczestnika możliwości udziału w niektórych aktywnościach (np. zadawania pytań na czacie). Jeżeli więc osoby biorące udział w Twoim szkoleniu mają problem z dostępem do Internetu czy odpowiedniego sprzętu (np. gdy kilkoro osób w rodzinie korzysta z jednego laptopa), warto rozważyć bazowanie na metodach asynchronicznych.

Łączenie metod synchronicznych i asynchronicznych

Czy można łączyć metody synchroniczne z asynchronicznymi? Oczywiście i warto to robić! Metody te mogą świetnie się uzupełniać. Oczywiście warto na początek przeanalizować swoje szkolenie i potrzeby jego użytkowników, a następnie zgodnie z tym zdecydować, jakiego rodzaju metod powinno być w kursie więcej.

Bez względu na to, która z form zdalnego nauczania przemawia do Ciebie bardziej, możemy pomóc Ci w jej wdrożeniu! Sprawdź naszą ofertę i skontaktuj się z nami, a doradzimy Ci i przygotujemy dla Ciebie najlepsze rozwiązanie.

A poniżej przykład łączenia form asynchronicznych i synchronicznych podczas lekcji realizowanej zdalnie:

1. 1. Nauczyciel przekazuje uczniom (np. poprzez platformę e-learningową) fikcyjne, stworzone przez siebie ogłoszenie o pracę oraz listę wskazówek, którymi warto kierować się podczas tworzenia dokumentów aplikacyjnych.
   2. Każdy uczeń tworzy CV i list motywacyjny w odpowiedzi na owe ogłoszenie, a następnie udostępnia je całej klasie (np. korzystając z platformy).
   3. Uczniowie biorą udział w głosowaniu, wybierając te dokumenty aplikacyjne, które są według nich najlepiej wykonane.
   4. W trakcie webinaru nauczyciel omawia rezultaty głosowania, analizuje najciekawsze CV oraz najczęściej popełniane przez uczniów błędy, a także odpowiada na pytania zadawane przez uczniów na czacie, uzupełniając ich wiedzę. Prowadzący zapisuje webinar, a nagranie udostępnia uczniom, którzy nie mogli brać w nim udziału.
   5. Uczniowie poprawiają swoje CV i LM, po czym mogą przesłać je do ostatecznej oceny przez nauczyciela.